Woorden doen ertoe

Trump heeft het weer geflikt: hij heeft een met succes een term van de liberalen afgepakt. Tijdens een persconferentie waarin hij voor de zoveelste keer draaide over Charlottesville, verweet hij de tegendemonstranten onderdeel te zijn van de alt-left. Die term was oorspronkelijk bedacht door liberale Hillary-aanhangers tijdens de afgelopen presidentscampagne, om equivalentie te suggereren tussen de aanhang van Bernie Sanders enerzijds en die van Trump anderzijds, die als alt-right door het leven gingen. 

Het is niet de eerste keer dat Trump een uitdrukking van zijn tegenstanders overneemt: al eerder veroverden Trump en de zijnen de term fake news. Die uitdrukking komt ui dezelfde hoek als alt-left: het diep technocratische, vagelijk progressief-liberale Clinton-kamp – wat bij ons D66 zou zijn. Trump heeft deze uitdrukking zich zo eigen gemaakt, dat je hem eigenlijk alleen nog maar aan zijn kant hoort gebruiken.

Politiek en taalgebruik zijn diep met elkaar verweven. Het is daarom zorgwekkend om je af te vragen wat het over de liberalen zegt dat hun taalgebruik zo makkelijk door Trump over te nemen is. In de term alt-left ligt het wereldbeeld verstopt dat waar er twee vechten, er ook wel twee schuld moeten hebben. De gedachte die er achter ligt is een van automatisch, onnadenkend moreel gelijkstellen. En dat is precies waarom het Trump uitkomt om de term te gebruiken: hij kan er de aandacht me van zijn eigen achterban afleiden.

Maar, er is een breder punt wat we kunnen leren van deze episode: links loopt achter op rechts als het gaat om het gebruik van taal. Rechts heeft door dat je niet op een neutrale manier over politiek kunt praten. Daarom verzinnen ze nieuwe begrippen, die als dragers van hun wereldbeeld fungeren. Een mooi voorbeeld is global warming: als je wilt suggereren dat het allemaal wel meevalt met de CO2-uitstoot, dan gebruik je in plaats daarvan climate change – dat klinkt stukken minder eng.

Links, ten diepste incompetent als het gaat om politieke strijd, neemt deze woorden vervolgens over alsof ze politiek neutraal waren. De grote taalvernieuwingen van de afgelopen jaren (ook in Nederland) komen allemaal van rechts. Wat kan links zetten tegenover woorden als partijkartel, islamisering, of Henk en Ingrid?

Steun mij op Patreon

Be the first to comment on "Woorden doen ertoe"

Leave a comment

Your email address will not be published.


*